NEWS PORTAL

---

त्यसपछि भोजपुरमा मुन्धुम ट्रेललाई छोएर खोटाङको हलेसीहुँदै ओखलढुंगा जिल्लाको सदरमुकाम ओखलढुंगा पुग्छ । लगतै सोलुखुम्बुको पातले, सल्लेरी, बुप्सा, थामडाँडाहुँदै सुर्के त्यसपछि फाक्दिङहुँदै मञ्जो, नाम्चे बजार, खुम्जुङ, त्याङ्बोचे, दिङ्बोचे, लोबुचे, गोरखक्षेपपछि कालापत्थर र बेसक्याम्प । त्यसपछि क्याम्प १, क्याम्प २, क्याम्प ३, क्याम्प ४ ९साउथकोल०, हिलारी स्टेप र समिट ८८४८ सम्पन्न गर्नेछ ।

‘यो आजसम्म कसैले नसोचेको र परिकल्पना नगरेको योजना हो,’ निर्देशक पाण्डेले भने, ‘ यसले नेपालको पर्यटनलाई नयाँ क्षितिजमा पु¥याउनेछ ।’

पाण्डेले यो वृत्तचित्रमा नेपालका विभिन्न भौगोलिक क्षेत्र र त्यससँग जोडिएका संस्कृतिलाई एकैसाथ देख्न सकिने बताए । ‘तराईको संस्कृति, पहाडको सुन्दर चियाबारी र त्यससँग जोडिएको संगीत, अनि हिमालको शेर्पा संस्कृति, यी सबैलाई हामीले एउटै यात्रामा समेटेका छौं,“ उनले भने । उनले यो रुटलाई संसारको सबैभन्दा छोटो ट्रेकिङ ट्रेल, ग्लोबल वार्मिङको अध्ययन गर्ने उत्कृष्ट स्थान र जियो–टुरिजमको नयाँ सम्भावनाको रुपमा विकास गर्न सकिने बताए । ‘हाम्रो मुख्य उद्देश्य भनेको नेपाललाई विश्व पर्यटनको नक्सामा एक प्रमुख गन्तव्यको रूपमा चिनाउनु हो,“ पाण्डेले भने । उनले यस परियोजनाले नेपालमा रोजगारीका नयाँ अवसरहरू सिर्जना गर्ने र देशको आर्थिक विकासमा टेवा पुर्याउने विश्वास व्यक्त गरे । उनले यो डकुमेन्ट्रीलाई संसारभरका ३० भन्दा बढी फिल्म फेस्टिभलमा पठाउने र अगस्ट महिनाबाट अमेरिकामा यसको प्रदर्शन सुरु गर्ने योजना सुनाए ।

टोलीको समर्पणको प्रशंसा
निर्देशक पाण्डेले यस परियोजनामा आफ्नो टोलीको समर्पण र मेहनतको पनि प्रशंसा गरे । उनले आरोही टेन्डी शेर्पाले यस वृत्तचित्रकै दौरान एक हप्ताभित्र सगरमाथाको दुई पटकको सफल आरोहण गरेको बताए । विश्व साइकल यात्री पुष्कर शाहले निरञ्जन पाण्डे र बलराम बुढाथोकीको कुशल निर्देशनमा भएको यस यात्राले नेपालको बहुआयामिक सम्भावनाको खोजी गरेको बताए । आरोही टेन्डी शेर्पाले पाण्डेको कुशल निर्देशन र टोली व्यवस्थापनको प्रशंसा गर्दै यस डकुमेन्ट्रीलाई नेपालको समग्र सुन्दरता र संस्कृतिको चित्रण गर्ने माध्यमको रूपमा हेरेको बताए ।
ट्याग नेपालका सह–संस्थापक तथा वृत्तचित्रका लाइन प्रोड्युसर गोविन्द गुरुङले निरञ्जन पाण्डेको नेतृत्व क्षमता र सक्रियताको प्रशंसा गर्दै यस परियोजनाको सफलतामा उनको महत्वपूर्ण भूमिका रहेको बताए । ‘यस वृत्तचित्रको निर्माण गर्न पाउँदा निकै खुसी छु । म पर्यटन व्यवसायमा छु । तर यो नयाँ अनुभव र फिल्म टिमसँगको सहकार्य पनि निकै रमाइलो रह्यो । भविष्यमा लाइन प्रोड्युसरका रुपमा नभएर निर्माताकै रुपमा फिल्म उद्योगमा सक्रिय हुन मन लागिरहेको छ,’ उनले भने ।

वृत्तचित्रको सम्पादन पनि निर्देशकद्वय निरन्जन पाण्डे र बलराम बुढाथोकीले मिलेर गरेका हुन् । श्री राम वाग्ले कार्यकारी निर्माता रहेको वृत्तचित्रमा उमंग शाही, केशव निरौला, सुरज गुरुङ, सुजन गुरुङ र दोर्जी शेर्पा सिनेमाटोग्राफर छन् । सौरभ ढकालले लाइभ साउन्ड डिजाइनिङ गरेका छन् । प्रोडक्सन टिममा कपिलशरण वाग्ले, राजेन्द्र पाण्डे, लक्ष्मण पराजुली र जयनारायण शाह छन् ।

CLICK IN THE PICTURE FOR THE WHOLE NEWS

विश्वका धेरै मानिसको सपना हुन्छ । जीवनमा एकपटक सगरमाथा चढ्ने, वा कम्तिमा बेस क्याम्प पुग्ने । नभएर सगरमाथाको देश नेपाल घुम्ने ।
यसमध्ये थोरैले मात्रै सगमाथा चढ्ने सपना पूरा गर्छन् । १९५३ मा तेन्जिङ नोर्गे र एडमन्ड हिलारीले सगरमाथाको शिखर पहिलोपटक आरोहण गरेका थिए । त्यसयता झन्डै ६ हजार पटक सगमारमाथा मानव पाइला पुगेको छ । जबकी, आरोहणको प्रयास १२ हजारभन्दा धेरैपटक भइसकेको छ । शिखर चुम्ने महत्वाकांक्षाले हिंडेका कतिपयले सगमारथामै आफ्नो प्राण विसर्जन गरेर फर्किएका छन् ।

‘मैले १ सय ५० देश साइकलबाट घुमें । तर एकपटकमात्रै सगरमाथाको शिखरमा पुग्न सकें । यी दुई कामध्ये मलाई विश्व घुम्न नै सहज लाग्यो । म दोहो¥याएर फेरि १ सय ५० देश घुम्नसक्छु होला । तर फेरि सगरमाथा चढ्नसक्छुजस्तो लाग्दैन,’ विश्व साइकलयात्री पुस्कर शाह भन्छन्, ‘सगरमाथामा सफल आरोहण गर्ने र ज्यान विसर्जन गर्ने संभावना सधैं आधा–आधा हुन्छ । यस्तो चुनौतीपूर्ण काम १८ पटकसम्म गरेर टेन्डी शेर्पाले नेपालको नाम विश्वभर फैलाउनुभएको छ ।’

शाह र शेर्पा दुबैजना ‘जिरो टु ८८४८’ वृत्तचित्रमा देखिएका छन् । यस वृत्तचित्रको ट्रेलर सोमबार सार्वजनिक गरियो । झापाको कचनकवलबाट सुरु भएर सगरमाथाको शिखरसम्म पुग्दाको यात्रालाई वृत्तचित्रमा कैद गरिएको छ । शेर्पाले निर्माण टोलीको झन्डालाई सगमाराथाको शिखरमा लगेर फहराएका छन् ।
अवधारणाकार प्रेम बानियाँले गरेको प्रस्तावबाट प्रभावित भएर आफु यस परियोजनामा जोडिएको शेर्पाले बताए । ‘यो डकुमेन्ट्री केवल व्यक्तिगत उपलब्धि मात्रै नभएर नेपालको विशाल सम्भावनालाई विश्वसामु चिनाउने एक सशक्त माध्यम हो । प्रेम दाइ मेरो एकदमै फेभरेट व्यक्तित्व हुनुहुन्छ। उहाँले लिड गरेको यो प्रोजेक्टले नेपालको बारेमा विश्वमाझ जुन परिचय दिन खोजेको छ, त्यो मलाई असाध्यै मन पर्यो,’ शेर्पाले भने, ‘यो नेपालको आत्मालाई विश्वमाझ चिनाउने एक पवित्र यात्रा हो, जसले जीवनको आरोह र अवरोहको भावनालाई समेटेको छ ।’

संघर्ष, सपना र समर्पणको गाथा
शेर्पाको जन्म सन् १९८३ मा पूर्वी नेपालको संखुवासभा जिल्लाको मकालु वरुण राष्ट्रिय निकुञ्जभित्र रहेको खम्बालुङ उपत्यकाको सैसिमा गाउँमा भएको थियो । यो उपत्यका, बौद्ध धर्मावलम्बीहरूका लागि एक पवित्र बेयुल (लुकेको उपत्यका) हो । बाल्यकालमा, उहाँको गाउँमा विद्यालय, सडक, पुल, बिजुली वा स्वास्थ्य सुविधा जस्ता कुनै पनि पूर्वाधार थिएनन्, र आज पनि स्थिति खासै फरक छैन । पाँच वर्षको उमेरमा विद्यालय जानका लागि उहाँ तीन दिन हिँडेर उपत्यका बाहिर जानुपथ्र्यो, घना जंगल, जंगली जनावरहरू जस्तै भालु, बाघ, सर्प र कीराहरूको सामना गर्दै र मनसुनको बाढीले गर्दा उर्लिरहेका नदीहरू तर्दै उनले दुई वर्ष विद्यालयमा पढे ।

त्यसपछि स्थानीय बौद्ध विद्यालयमा केही वर्ष भिक्षुको जीवन बिताए । १३ वर्षको उमेरमा, कामको खोजीमा पहिलो पटक उनी काठमाडौं आएका थिए । सन् १९९६ मा अन्नपूर्ण ट्रेकमा उनले पहिलोपटक बोके । यो ट्रेकमा उहाँले २४ दिनसम्म हरेक दिन ८ देखि १५ घण्टासम्म ४३ किलो तौल बोके । उनको उमेर र उचित उपकरणको अभावमा त्यो भारी बोक्नु सजिलो थिएन, र उनलाई आफ्नो जीवन कठिन लाग्यो । तर, उनले कहिल्यै हार मानेनन् । उमेर बढ्दै जाँदा, बलियो हुँदै जाँदा र अनुभव बटुल्दै ...

CLICK IN THE PICTURE FOR THE WHOLE NEWS

काठमाडौं । कुनै समय भ्रष्टाचार, विकृति र विसंगतिको पर्दाफास गर्दै पत्रकार प्रेम बानियाँ जनतामाझ लोकप्रिय थिए । नेपाल समाचारपत्र दैनिकमा संवाददाताका रुपमा काम गरेपछि बानियाँले एभिन्युज टेलिभिजनबाट आफ्नो टेलिभिजन करियर सुरु गरेका थिए । एभिन्युजमा ‘खबरभित्रको खबर’ कार्यक्रम उनको ब्रान्ड नै बनेको थियो । त्यसपछि न्युज २४ टेलिभिजनमा उनले अझै खरो रुपमा ‘जय स्वाभिमान’ र ‘पावर न्युज’ सञ्चालन गरे । यी पत्रकार विगत केही वर्षदेखि अमेरिका बस्दै आएका छन् ।

टेलिभिजनबाट हराएका बानियाँ अहिले नयाँ महत्वाकांक्षी प्रोजेक्टका साथ फेरि सञ्चारकर्मीमाझ प्रस्तुत भएका छन् । उनको अवधारणामा तयार भएको ‘जिरो टु ८८४८’ वृत्तचित्रले नेपालको पर्यटन प्रवद्र्धनमा नयाँ क्रान्ति ल्याउने संकेत गरेको छ । ‘यो केवल वृत्तचित्रमात्रै होइन । नेपाललाई विश्वभर चिनाउने नयाँ अभियान हो । देशका लागि उपहार हो,’ सोमबार नयाँ बानेश्वरस्थित वान सिनेमाजमा आयोजित ट्रेलर सार्वजनिक कार्यक्रममा उनले भने,‘समुद्री सतहबाट केवल ५८ मिटरमा रहेको झापाको कचनकेवलदेखि सगरमाथाको चुचुरोसम्मको यात्रा यसमा समावेश छ । जीवनपनि शुन्यबाट सुरु भएर शिखरतर्फ लम्कन्छ । विभिन्न चुनौतीहरु पार गर्दै मानिसले आफ्नो सपना पछ्याउँछ । तसर्थ यो केवल भौगोलिक आरोहण होइन, एउटा जीवन दर्शन पनि हो ।’

यो यात्राको सुरुवात बानियाँले कचनकवलबाट गरेका थिए । त्यसपछि यात्रामा अन्य पात्रहरु जोडिदैं जान्छन् । जसमा १८ पटकका सगरमाथा आरोही टेन्डी शेर्पा, हलिउड अभिनेता तथा आरोही कोन्राड एन्कर, फिल्म निर्देशक निराजन पाण्डे, आङपासाङ शेर्पालगायत छन् । ‘यसमा भौगोलिक विविधताको कथा छ । मित्रताको कथा छ । जलवायु परिवर्तनले ल्याएका असरहरु समावेश छ । सबैभन्दा ठूलो कुरा, देशप्रेम छ,’ बानियाँले भने ।

बानियाँ यात्री मात्रै भएर यस अभियानका चालक हुन् । उनकै परिकल्पना र अथक प्रयासमा निर्माण भएको यस वृत्तचित्रलाई निरञ्जन पाण्डे र बलराम बुढाथोकीले मिलेर सम्पादक, छायाँकन र निर्देशन गरेका छन् । कचनकवलदेखि सुरु भएको यात्रा इलामको कन्याम, श्रीअन्तु, धनकुटाको नाम्जे, हिले बजार, भोजपुरको मुन्धुम ट्रेल, खोटाङको हलेसी हुँदै , ओखलढुंगा, सोलुखुम्बुको पातले, सल्लेरी, बुप्सा, थामडाँडाहुँदै सुर्के, फाक्दिङहुँदै मञ्जो, नाम्चे बजार, खुम्जुङ, त्याङ्बोचे, दिङ्बोचे, लोबुचे, गोरखक्षेपपछि कालापत्थर र बेसक्याम्प क्याम्पसम्म पुग्छ । त्यसपछि क्याम्प १, क्याम्प २, क्याम्प ३, क्याम्प ४ ९साउथकोल०, हिलारी स्टेप हुँदै शिखरमा पुगेर यात्रा सम्पन्न हुनेछ ।

‘यो केवल वृत्तचित्रमात्रै होइन । देश चिनाउने हाम्रो अठोट हो,’ पत्रकार प्रेम बानियाँले भने, ‘समुद्री सतहबाट ५८ मिटरमा रहेको कचनकवललाई खनेर समुद्री सतह बराबर बनाउन सकिन्छ र त्यहाँ एउटा गाउँ बसाल्न सकिन्छ, जहाँबाट सगरमाथासम्मको यात्रा गर्न सकिन्छ भन्ने अवधारणा हामीले यसमार्फत अघि सारेका छौं । नेपालका लागि यो इतिहासको एक गौरव क्षण हो र संसारकै लागि एउटा रोचक नयाँ अध्ययाको आरम्भ हो । यो अवधारणालाई पूरा गर्ने हाम्रो लक्ष्य छ ।’